W kwietniu tego roku, nakładem wydawnictwa Bernardinum, ukazał się bogato ilustrowany album Elżbiety Dzikowskiej: ,,Biżuteria świata”. Niezwykle wszechstronną (historyczka sztuki i kuratorka, sinolożka, reżyserka, operatorka) i nieustraszoną podróżniczkę znamy przede wszystkim z cyklu programów telewizyjnych ,,Pieprz i wanilia”, przygotowywanych z mężem, Tonym Halikiem. Dzikowska jest autorką wielu książek: poświęconych Mongolii, Norwegii, państwom Ameryki Południowej; barwnej serii krajoznawczej ,,Groch i kapusta – czyli podróżuj po Polsce” oraz publikacji ,,Polacy w sztuce świata: 50 wybitnych artystów sztuki współczesnej”.
Nowy album Elżbiety Dzikowskiej ,,Biżuteria świata”
W najnowszym, bogato ilustrowanym albumie, Dzikowska dzieli się z czytelnikami wiedzą dotyczącą kamieni szlachetnych i biżuterii powstającej w wielu krajach świata, w miejscach, które odwiedziła podczas swoich fascynujących wojaży. W niezwykle ciekawy sposób przybliża historię kamieni, takich jak bezoar (powstający w żołądkach przeżuwaczy, amulet dawniej uznawany za cenniejszy od złota, który, podobnie jak ametyst, miał neutralizować truciznę).
Bezoar o średnicy ponad 12 cm – wierzono, że pochodził z żołądka słonia; www.wondersandmarvels.com/
Poza imponującą kolekcją polskich artystów współczesnych, autorka posiada również bogate zbiory biżuterii etnicznej. W 2003 roku, dzięki jej staraniom, powstało Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika w Toruniu – obecnie największa w Polsce kolekcja sztuki etnicznej, w którym (obok strojów ludowych i instrumentów) można podziwiać biżuterię. Od 13 czerwca do 7 września w muzeum trwa wystawa ,,Ozdoba, czy amulet. Biżuteria etniczna”, która prezentuje ok. 200 eksponatów z kolekcji podróżniczki.
Ekspozycja biżuterii z kolekcji Elżbiety Dzikowskiej w Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika w Toruniu; www.muzeum.torun.pl
Biżuteria z kolekcji Dzikowskiej na wystawie ,,Ozdoba, czy amulet. Biżuteria etniczna”; www.muzeum.torun.pl
Ze zdobywaniem egzotycznych ozdób wiąże się wiele ciekawych historii. W ostatnich wywiadach Dzikowska opowiada o targach z papuaską rodziną łowców głów w sprawie zakupu pióropusza i o wymianie futra z norek na XVII-wieczne korale buriackiej księżniczki w Moskwie. W zbiorach muzeum znajduje się m.in.: perak z himalajskiego Ladakhu, tanzańskie amulety, ozdoby z Chin i Tybetu, przedmioty ze srebra, kamieni półszlachetnych, koralików i naturalnych surowców: kłów zwierzęcych, kości, muszli, włókien roślinnych.
Perak z Ladakhu w Himalajach – pas biżuteryjny nakładany na głowę, opadający na plecy: uszy z karakułów, perły, turkusy, korale, lapis lazuli, waga: 2kg, długość: ponad metr; www.beforethey.com
Perak – widok z tyłu; www.beforethey.com
Biżuteria ma dla podróżniczki wartość magiczną bardziej niż materialną – szczególnie upodobała, pochodzące z odległych krain, amulety zapewniające zdrowie i pomyślność, uwielbia również korale. Kolekcja Dzikowskiej, największa obok zbiorów Magdaleny Kwiatkiewicz, dotyka biżuterii w jej wymiarze cywilizacyjnym, podkreśla znaczenie wpływów środowiska na charakter powstających dzieł. Przyznaje, że w najbliższym czasie planuje „łowy” na biżuterię m.in. w Chinach, Nepalu, Etiopii, na Borneo i w Indiach – celem jest zdobycie nowych eksponatów dla muzeum.
Jedne z najpiękniejszych eksponatów na wystawie w toruńskim Muzeum Podróżników; www.radiopik.pl/
www.radiopik.pl/
www.muzeum.torun.pl/
palcedrapalce.blogspot.com
www.tvtorun.net/
Zarówno w albumie jak i na wystawie czasowej w Toruniu pojawiają się dzieła współczesnej polskiej sztuki biżuteryjnej. Dzikowska wyraża swoje uznanie m.in. dla Teresy Godun-Rogi, Barbary Guzik-Olszyńskiej i Andrzeja Kupniewskiego – jubilerów, którzy oprawiali kamienie przywożone przez podróżniczkę z dalekich krain.
Elżbieta Dzikowska w naszyjniku Andrzeja Kupniewskiego; www.facebook.com/andrzej.kupniewski
Ola Schymalla
Źródło:
www.elzbietadzikowska.pl/
www.muzeum.torun.pl/strona-33-muzeum_podroznikow_im_tony_ego_halika.html
Wywiady z Elżbietą Dzikowską:
www.wysokieobcasy.pl
www.amber.com.pl