Rzymianie uznawali opale za najbardziej szlachetne i potężne ze wszystkich kamieni, ponieważ zawierają w sobie wiele barw innych klejnotów. Beduini wierzyli, że w opalach zamknięte są błyskawice, a same opale spadły na ziemię z nieba w czasie burzy.
Opal jest postacią utwardzonego żelu krzemionkowego i wody, której klejnot ten zawiera w swojej strukturze aż do 10%. Od ilości w składzie chemicznym wody zależą właściwości fizyczne opali.
W przeciwieństwie do innych minerałów opal jest amorficzny, bez określonej struktury krystalicznej. Jako minerał występuje w wielu różnych środowiskach geologicznych.
Opale szlachetne są znane w wyjątkowej właściwości, którą nazywamy opalescencją lub opalizacją – jest to gra barw we wszystkich kolorach tęczy, której opale zwyczajnie nie posiadają.
Opalescencja to zjawisko optyczne, objawiające się na powierzchni niektórych minerałów, przede wszystkim opalu, w postaci charakterystycznej mlecznobiałej, mlecznoniebieskawej lub perłowolśniącej poświaty wskutek zjawiska odbicia światła krótkofalowego, czyli niebieskiego. Światło ulega rozproszeniu na mikroskopijnych spękaniach lub na szczelinkach wypełnionych wodą. Kolor opalu zależy natomiast od gęstości ułożenia cząsteczek w jego strukturze.
Na zdjęciu po prawej stronie – czarny opal
Eksperci dzielą opale na wiele różnych kategorii, ale możemy wyodrębnić z nich pięć podstawowych typów:
-
Jasny opal – o kolorze białym do jasnoszarego, przeświecający lub nieprzeświecający, opalizujący.
-
Czarny opal – o ciemnym kolorze, zielonym lub niebieskim, bądź wielokolorowy, przeświecający do nieprzezroczystego, opalizujący.
-
Opal ognisty – (zdjęcie po prawej stronie) najczęściej o nasyconej pomarańczowej barwie, ale także czerwonej, brązowej i żółtej, przezroczysty lub przeświecający, zwykle nie wykazuje opalescencji, znany także jako opal meksykański. -
Opal otoczakowy – (drugie zdjęcie od góry) przeświecający do nieprzezroczystego, opalizujący, o szerokiej palecie barw; cechą charakterystyczną tego kamienia jest połączenie ze skałą, która stanowi integralną część kamienia.
-
Opal bezbarwny, inaczej hialit – przezroczysty do przejrzystego, bezbarwny, ten typ charakteryzuje się wyjątkowo intensywną opalescencją.
Należy pamiętać, że bez względu na rodzaj opalu, klejnot ten jest dość kruchy. Na skali Mosha przypisuje mu się wartość 5,5-6, dlatego też biżuteria z opalami, szczególnie pierścionki, nie są polecane do codziennego noszenia.
Opale są także bardzo wymagającymi kamieniami przy wydobyciu. Zawierają w sobie tyle wody, że każdorazowo po wydobyciu ich na powierzchnię, muszą przejść okres kwarantanny, podczas którego dba się, by za szybko nie wyschły, w przeciwnym razie mogą pęknąć i się pokruszyć.
Wspomnieliśmy, że opale występują na całym świecie, ale miejscami skąd wydobywa się ich najwięcej są Australia, Meksyk i Brazylia. Opal jest kamieniem szlachetnym przypisanym jako talizman wszystkim urodzonym w październiku.
Weronika Tokarczyk
Źródła: australianmuseum.net.au, gia.edu
Zdjęcia: gemmanews.wordpress.com, gemselect.com, opalauctions.com, australianmuseum.net.au, blackopalworld.com
Na zdjęciu po lewej stronie – opal zwyczajny przypominający przekrój drzewa lub odciśniętą muszlę
Podwodny świat w opalu
Opalescencja w opalu
Rodzaje opali
Przeczytaj także:
Biżuteria z opalem w Galerii BiżuBizarre
