Strona Główna Ciekawostki

Sekrety zaklęte w medalionach

3370

Sekretniki, zwane również medalionami, przeżywały swój "złoty okres" w epoce baroku. Dziś stanowią niezwykłą pamiątkę, opowiadającą często niesamowite historie o ich właścicielach.

Otwierane medaliony to tak zwane sekretniki. Są zwykle ozdobnymi puzdereczkami, noszonymi na szyi. W środku można znaleźć miniatury, fotografie czy pukle włosów – wszystko zależy od inwencji właściciela. Medaliony przechodziły wiele etapów rozwoju. Te otwierane rozpowszechniły się mniej więcej w epoce baroku. W XIII wieku funkcjonował przecież kult pamiątek. Nic więc dziwnego, że sekretniki przypadły ludziom do gustu. Zwłaszcza, że różnorodność zastosowanego tworzywa oraz symbolika dekoracji ściśle korelowały z podniosłą funkcją przechowywania podobizn ukochanych osób.
Szczególny rozkwit biżuterii, a więc i medalionów, przypada na wiek XIX. Głównymi motywami dekoracyjnymi były symbole pamięci, dotyczące zwłaszcza miłości nieszczęśliwej, takie jak serca, krzyże, kotwice, kwiaty, ptaki, elementy ze sztuki i mitologii starożytnej, między innymi amory, łuki i kołczany, złamane kolumny, urny. Typowym zdobieniem była czarna emalia na metalu, gagaty, granaty, turkusy i perełki. Szczególną rolę pełniły tutaj medaliony.
Podczas gdy miłość szczęśliwa ukazywana była w medalionach z odkrytymi, miniaturowymi wizerunkami, bądź symbolami, to miłość tragiczna zamykała je w ukryciu, tj. we wnętrzu medalionu. Wnętrze to, oprócz wizerunku ukochanej a utraconej osoby, mogło zawierać pamiątki tak bardzo intymne, jak pukiel lub kosmyk włosów, skrawek odzieży, wstążkę. Z kolei po upadku powstania listopadowego medaliony zyskały wręcz patriotyczny charakter. W tym czasie biżuteria patriotyczna była na równi popularna z sentymentalną.
Portal sztuka.pl daje wskazówki, jak odróżnić biżuterię sentymentalną od patriotycznej:
„Biżuterię sentymentalną od żałobnej i patriotycznej można niekiedy odróżnić oceniając zastosowaną symbolikę dekoracji, m.in. taką jak napisy i inicjały. Oba te typy biżuterii występują w postaci wyrobów o ogromnym zróżnicowaniu artystycznym i materialnym. Oprócz złota, srebra i diamentów spotykamy gagat, kość, drewno, szkło i masy plastyczne. Obok przedmiotów wykonanych przez artystów-złotników, występują wyroby rzemieślnicze, bądź wręcz amatorskie. Medaliony poprzez – szlachetne z reguły tworzywo i zdobienie – podkreślają wagę cennej pamiątki, jaką w sobie zawierają.”
Dziś sekretniki znów stały się modne. Możemy wybierać i przebierać w kształtach, a co najważniejsze, chociaż w sklepach pojawiło się mnóstwo nowoczesnych sekretników, wciąż możemy kupić te stare, piękne sekretniki, na przykład z okresu secesji.

Opracowała: Katarzyna Stępień
 Źródła:
sztuka.pl /blog.rosemary-manufacture.com
 Zdjęcie: google.pl