Strona Główna Magia kamieni

Iolit – między szafirem a tanzanitem

7343


Oszlifowany iolit, gia.edu

Według legendy żeglujący Wikingowie używali oszlifowanych płasko iolitów, jako soczewek podczas pochmurnych dni, przy określaniu pozycji słońca. Nawet jeżeli ta legenda nie ma w sobie choć ziarnka prawdy, to i tak iolity są niewątpliwie niezwykłymi kamieniami. Starożytni Grecy wierzyli w moc iolitów, która pomaga w odblokowaniu kreatywności, ale także stanowi remedium na bezsenność. Iolity mogą wykazywać silny pleochroizm, czyli zjawisko zmiany barwy w zależności od polaryzacji światła przechodzącego przez kryształ. Podczas obserwacji pod jednym kątem mogą przybierać tony niebieskie, niebiesko-szare do fioletowych o różnym natężeniu, a pod innym brązowo-żółte, bladożółte do bezbarwnych.

Iolity znane są także, szczególnie w geologii i mineralogii, pod nazwą kordierytów. Określenie to pochodzi od nazwiska francuskiego mineraloga Pierre’a Cordier. Iolit – nazwa minerału kordierytu używana najczęściej w jubilerstwie, pochodzi od greckiego słowa ios, co oznacza fiolet.

Swe zabarwienie iolity zawdzięczają obecności w ich strukturze żelaza. Barwa ta przypomina połączenie kolorystyki tanzanitów i szafirów. Delikatnie fioletowe odcienie mieszają się z ciemnoniebieskimi, tworząc jednolity kolor przypominający niebo przed burzą. Niegdyś mylnie nazywano iolity „szafirami wodnymi”, z racji podobieństwa barwy i często wyższej, bardziej krystalicznej „wodnej” czystości.

Kiedy w latach 70-tych XX wieku u stóp góry Kilimandżaro odkryto tanzanity, gemmolodzy podejrzewali, że odnalezione złoża mineralne to właśnie kryształy iolitów. Nic dziwnego, bowiem odkryte kryształy charakteryzowały się czystością, obecnością zjawiska pleochroizmu i fioletowo-niebieską barwą – tak jak znane od tysiącleci iolity.


Barwa dobrej klasy iolitu może czasem rywalizować z tą szafiru czy tanzanitu, gia.edu

Ze względu na powszechność występowania iolity nie są kamieniami kosztownymi. Dzięki swej kolorystyce stanowić mogą tańszy odpowiednik dla szafirów, czy tanzanitów. Iolity są jednak pod względem wytrzymałości znacznie bardziej kruche niż szafiry. Ich twardość na skali Mohsa oscyluje między wartością 7 a 7,5. Iolity należą więc do grupy kamieni ozdobnych i nie są stworzone do codziennego noszenia. Przez swą kruchość są podatne na uszkodzenia.

W przeciwieństwie do tanzanitów, czy szafirów, iolity bardzo rzadko poddawane są procesom polepszania barwy. Nie trzeba ich podgrzewać ani naświetlać, a ich niebiesko-fiołkowy kolor jest praktycznie zawsze dziełem natury. Iolity stanowią kamienie, którym do wydobycia pełnego potencjału wystarczy odpowiedni szlif i polerowanie. Oczywiście, nie wszystkie iolity posiadają najwyższej klasy barwę. Niektóre kamienie mogą być szare bądź bezbarwne, często też bladoróżowe.

 
W rękach wprawnego szlifierza piękno iolitu, jego barwa i charakterystyczny silny pleochroizm mogą zostać najpełniej wydobyte, gia.edu

Iolity szlifowane są najczęściej fasetowo w różnych kształtach, tych klasycznych, ale i fantazyjnych. Czasem nadaje się im też szlif kaboszon. Oszlifowane iolity, wykorzystywane w jubilerstwie, posiadają najczęściej masę między 1 a 10 karatami. Wysokiej klasy iolity o szafirowej barwie o masie powyżej 5 karatów są już rzadko spotykane.

W kwestii czystości iolity są najczęściej przezroczyste, rzadziej przejrzyste. Czasem zawierają one bardzo atrakcyjne inkluzje w postaci płaskich, metalicznych punktów. Przypominają one wprowadzony w strukturę kamienia brokat. Dodatkowo iolity mogą czasem, choć wyjątkowo rzadko, wykazywać efekt kociego oka. Dzieje się tak w przypadku charakterystycznego, wertykalnego ułożenia specyficznych inkluzji. Gdy pod odpowiednim kątem pada na nie wiązka światła, inkluzje ją odbijają, tworząc świetlistą pręgę.

Metaliczne inkluzje w iolitach, gia.edu

Iolit w szlifie kaboszon z efektem kociego oka, mineralauctions.com

Iolity wydobywa się w wielu zakątkach świata, między innymi w Birmie, Boliwii, Brazylii, Finlandii, Kanadzie, Niemczech, na Sri Lance, w Stanach Zjednoczonych i Szwecji. Bardzo bogate, najbardziej znaczące złoże iolitów odkryto w 1994 roku na Madagaskarze.

A oto kilka propozycji biżuterii zdobionej iolitami z Galerii Biżubazaar:

Para kolczyków wykonanych w białym złocie zdobionych iolitami w szlifie poduszkowym o łacznej masie 1,8 ct oraz brylantami, jubiler24h.eu
 
Para kolczyków wykonanych w białym złocie zdobionych iolitami o nasyconej fioletowo-niebieskiej barwie, w szlifie okrągłym brylantowym, o czystości VVS1, oraz o łącznej masie około 3 karatów, jubiler24h.eu
 
Pierścionek wykonany w żółtym złocie zdobiony 18 iolitami o łącznej masie około 1,5ct oraz dwoma brylantami, jubiler24h.eu
Weronika Tokarczyk

źródło:gia.edu